De eerst Laukens in Achel

(Met dank aan Mathieu Schuurmans, die vele akten samengebracht, getranscribeerd en becommentarieerd heeft)

Dat onze stam afkomstig is van Achel is duidelijk. We konden het slechter getroffen hebben, want Achel is één van de mooiste groene gemeenten van België, en zeker een aanrader voor wie van rust en natuur houdt (klik hier voor de website van de – sedert 1985 terug - stad Hamont-Achel).

De allereerste akte, waarin een Laukens vermeld wordt in Achel dateert van 1470. Ze komt uit de Gichten van Grevenbroek, nr. 20, folio 10

 

De transcriptie luidt:

"in den iaeren onss hrn XIIIIc en seventich is vschën voor onss schepèn d’ bancken van hamont jan dije schoutet en sijn huysvrouwe pnt en met horen twe zoonen jan en korstken d’eend zijden en herman laukens d’andrn zijden dan heeft herman laukens gheleent aen voorsr personen XX phils schilden en daer van sal herman thanzs cortten aen sijn huys huere IX vat rogghen sjaers en off d’ scouthet en sijn huysvrouwe beloft soo sullen sij herman sijn ghelt weder om moighen gheven over het is verclaert offt zaecke   …. Dat sij herman sijn ghelt gheven doch ist verclaert dat herman dije huyrscap vanden huys behalden sall sijn sijn voor jaer lank over offt herman sijn ghelt niet en hebb bynen den voorsr jair soo sall hij woonn tot de tijt sondr pacht dan hij sijn ghelt heijt "

Volgens deze akte leent Herman Laukens een bedrag van 20 philippus schilden (oude munt uit de tijd van Filips de Goede) aan Jan, de schout van de schepenbank van Hamont  en zijn vrouw. Herman Laukens mag 9 vat rogge korten op de huishuur. Hij mag er blijven wonen als hij zijn geld niet heeft terugbekomen. Het bedrag was aanzienlijk voor die tijd,  Herman Laukens was dus welstellend, niettegenstaande hij in een huurhuis woonde. 

 In een andere akte van 16 januari 1472 wordt er gesproken over een zekere “laurens geheiten laukens”. Dit moet de zoon zijn van Herman Laukens uit de akte van 1472. Hij wordt elders ook Laurens Hermans (= Laurens de zoon van Herman) genoemd. Men spreekt daar van Laurens Herman alias Celen.

Stilaan wordt het beeld completer! Deze Laurens geheiten Laukens is dus de zoon van Herman Laukens. Hij heeft de voornaam Laurens van de grootvader lang vaderskant gekregen.(een veel voorkomende gewoonte, zelfs tot in een zeer recent verleden). Herman Laukens is de zoon van Laurentius. Deze Herman Laukens noemen we dus met recht de naamgever van onze familie!
 
Wat betreft de timing: de akte van 1472 geeft aan dat Laurens geheiten Laukens oud genoeg was om een akte af te sluiten, laten we zeggen 25 à 30 jaar. Hij is waarschijnlijk de oudste zoon van Herman Laukens, want hij draagt de naam van zijn grootvader. Als we er van uit gaan dat zijn vader eveneens 25 à 30jaar was toen Laurens Laukens geboren is, dan moet Herman Laukens ergens in de periode 1410-1430 geboren zijn! Wanneer we in onze homepagina spreken van 500 jaar familiegeschiedenis, dan hebben we bijgevolg zeker niet overdreven: onze naamgever is waarschijnlijk bijna zeshonderd jaar geleden geboren!
 
Nog een bedenking: aangezien Laurens geheiten Laukens op ander plaatsen ook Laurens Hermans alias Celen genoemd wordt, had onze stam evengoed Hermans of Celen kunnen heten!