(Zie http://users.telenet.be/ann.marynissen/waaromontstaan.html)

Vroeger hadden mensen maar één naam. Dat volstond, omdat de leefgemeenschappen klein waren, en men voldoende variatie in de namen wist te brengen. Het is pas in de middeleeuwen dat geleidelijk ons tweenamen-systeem ingeburgerd geraakte. Het was immers de periode van toenemende kerstening van onze streken; meer en meer kinderen werden genoemd naar heiligen, en daardoor geraakten de oude namen in verdrukking. Onder meer omdat het aantal heiligen beperkt was (dat zet een mens aan het denken..), en omdat sommige van die namen populair waren, moesten de namen verder verduidelijkt worden om precies aan te geven wie men bedoelde. B.v. Jan, de zoon van Pieter, en niet Jan, de zoon van Willem en ook niet Jan, de Smet (Smid). Er waren nog andere redenen waarom het tweenamen-systeem verder inburgerde, maar wie daarover méér wil weten verwijzen we graag door naar de zeer interessante tekst van de hierbijgevoegde link.

De oudste familienamen ontstonden in Italië rond het jaar 1000.  Het is logisch dat het eerst in de steden de noodzaak voor het gebruiken van een familienaam zich voordeed. De stad Antwerpen voerde reeds vroeg de familienaam in (13de eeuw). In het graafschap Vlaanderen geraakten de familienamen sneller ingeburgerd dan in Brabant en Limburg. De Vlaamse steden  gebruikten al familienamen in de 14de en 15de eeuw. Het platteland, waar de noodzaak minder aangevoeld werd, volgde pas later.  Wanneer we de eerste Laukens in Achel dus ergens terugvinden in de 15de eeuw, dan moet de naamgever niet veel vroeger geleefd hebben! De achternamen werden gebaseerd op afstamming (patroniem of metroniem, de zoon van,..), op geografische gegevens (Van Leuven, Vandenberg…), op beroepen (Desmet,..) of op fysische of andere kenmerken (De Groot, De Wilde,…).

In de Franse tijd werd de burgerlijke stand ingevoerd, waarbij de namen moesten worden vastgelegd. Het tijdstip waarop dat gebeurde was verschillend in België (1795) en in Nederland (1811). Dit verklaart waarom de schrijfwijze van vele namen in Vlaanderen archaïscher en vaak gevarieerder is dan in Nederland, waar het vastleggen van de namen gebeurd is nadat de spelling voor het eerst geuniformiseerd was. De eerste officiële eenheidsspelling is immers in 1804 vastgelegd (spelling Siegenbeek).